Ile czytają Polacy? Niestety – nadal zawstydzająco mało. Cała nadzieja w nastolatkach [RAPORT]

Aż 72 proc. osób w przedziale wiekowym 12–15 lat przeczytało w 2022 roku co najmniej jedną książkę – wynika z badania przeprowadzonego wśród blisko dwóch tysięcy osób przez Bibliotekę Narodową.

„Ta dzisiejsza młodzież” czyta więcej

– Wspaniałe jest to, że przynajmniej nie można narzekać na „tę dzisiejszą młodzież” – skomentował na Instagramie Maciej Makselon, redaktor i polonista, którego wystąpienie o feminatywach podczas konferencji TEDx podbiło internet. – „Ta dzisiejsza młodzież” zawsze czytała więcej niż starsze grupy.

Rzeczywiście, raport Biblioteki Narodowej wskazuje, że stan czytelnictwa wśród starszych Polek i Polaków nadal pozostaje na niskim poziomie. Sięgnięcie po jedną książkę w ciągu roku zadeklarowało 34 proc. badanych, a po siedem lub więcej – zaledwie siedem procent. Mniej więcej w co trzecim polskim domu nie ma ani jednej książki. Jak wskazują autorzy raportu, taki stan rzeczy utrzymuje się na podobnym poziomie od 2015 r. (z wyłączeniem pandemicznego roku 2020).

Im więcej w portfelu, tym chętniej czytamy

– Wyszliśmy z pandemii poranieni, przestraszeni o siebie, bliskich, pracę – komentował w Polskim Radiu dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej. – Do tego doszło zaburzenie poczucia bezpieczeństwa w związku z wojną w Ukrainie. A poczucie bezpieczeństwa jest kluczowe do czytania. Nasz raport pokazuje, że najwięcej czytają ci, którzy czują się bezpiecznie pod każdym względem – rodzinnym, finansowym, zawodowym, czasowym.

Badanych zapytano bowiem o poczucie bezpieczeństwa materialnego. W grupie, która odpowiedziała, że „starcza mi na wszystko i jeszcze oszczędzam na przyszłość”, czytanie książek zadeklarowało 56 proc. Wśród tych, którym „starcza na wszystko bez wyrzeczeń, ale nie oszczędzają”, po lekturę sięgało 44 proc., ale już przy odpowiedzi „pieniędzy mam niewiele, ledwo starczy na jedzenie” czytelnictwo było na poziomie 5 proc.

Z raportu wynika, że książki czytają przede wszystkim osoby najlepiej wykształcone (58 proc. absolwentów szkół wyższych, 14 proc. osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym), zdecydowanie częściej kobiety niż mężczyźni (odpowiednio 42 i 26 proc).

Najchętniej sięgamy po książki posiadane na własność – kupione (36 proc.), otrzymane w prezencie (32 proc.) czy z prywatnej biblioteki (20 proc.). Lektury mają też znaczenie w relacjach społecznych, gdyż całkiem sporo osób (37 proc.) czyta to, co pożyczy od rodziny lub znajomych.

Po jakie książki sięgamy najchętniej?

Najpopularniejszy polski autor od dłuższego czasu pozostaje ten sam – to Remigiusz Mróz, który w żartobliwy sposób odniósł się do raportu na Facebooku:

– Kiedy sześć lat temu debiutowałem na podium, przede mną mościli się Stephen King i mój serdeczny kolega po piórze, z którym od czasu do czasu chodzimy na wino, Henryk Sienkiewicz. W kolejnym roku King uprzejmie zrobił mi miejsce, Henryk trwał jednak uparcie na swojej pozycji. Od czterech lat zaś moje nazwisko ląduje na pierwszym miejscu. Wciąż nie wiem, jak to możliwe – szczególnie wziąwszy pod uwagę liczbę nowych powieści, które Henryk corocznie wydaje. Kiedy on znajduje czas na inne rzeczy? Czy on w ogóle śpi? Mniejsza z tym. Jeszcze raz wielkie dzięki, bo to Wy tworzycie ten najważniejszy czytelniczy ranking w Polsce – napisał żartobliwie Remigiusz Mróz.

Mróz rzeczywiście wciąż ma konkurencję w postaci Henryka Sienkiewicza, który w badaniu został wskazany jako drugi najczęściej czytany autor. Podium zamknęła autorka Harrego Pottera J.K. Rowling. A na kolejnych miejsca znaleźli się: Adam Mickiewicz, Nicholas Sparks, Harlan Coben, Jo Nesbø, Stephen King, Aleksander Kamiński, Katarzyna Bonda.